Jest piątek po południu. Zmęczony, znudzony i bez sił siedzisz jak na szpilkach i wyczekujesz, aby ten tydzień pracy się skończył… Marzysz o tym, aby wreszcie zacząć realizować swoje pasje i spędzać czas zgodnie z sobą. Znasz ten scenariusz z własnego doświadczenia? Często czekamy do weekendu, aby móc wreszcie robić coś ciekawego i pożytecznego. A co jeśli moglibyśmy robić ciekawe i pasjonujące rzeczy także w pracy, od poniedziałku do piątku? Czy jest to w ogóle możliwe?

Tak!

Z pomocą przychodzi nam Job Crafting.

Czym jest Job Crafting

JOB CRAFTING to dopasowanie pracy do indywidualnych potrzeb, pasji, wartości, i zdolności w celu osiągania większej satysfakcji z pracy. Poprzez realizację swoich indywidualnych predyspozycji i pasji na stanowisku pracy każdy pracownik może podnieść swoje zaangażowanie, zwiększyć motywację i radość z wykonywania codziennych obowiązków. Dużo łatwiej jest wtedy również wejść w stan flow, zwany również przepływem czy uskrzydleniem.

Ideą Job Crafting jest to, iż absolutnie każdą pracę możemy “craftować”, czyli modelować i dostosowywać do indywidualnych potrzeb. Odkrywcze może być to, iż job crafting jest możliwy na każdym szczeblu organizacji! Wymaga on jednak od pracownika proaktywnej postawy i inicjatywy. To bowiem pracownik wie jakie ma wewnętrzne wartości, cele i dążenia i jak chce traktować swoją pracę. Szef ma zazwyczaj inne cele do realizacji – musi dbać o to, aby były realizowane cele firmy i z tego jest rozliczany. Dostosowanie pracy powinno więc wyjść od samego zainteresowanego pracownika. Każdy pracujący potrzebuje przejąć odpowiedzialność za swoje samopoczucie i sens pracy.

Jakie korzyści może przynieść Job Crafting?

Job Crafting to ewidentne korzyści zarówno dla pracownika jak i pracodawcy. Podnoszenie zadowolenia z pracy jest sytuacją win-win, na której korzystają absolutnie wszystkie strony. Dlatego więc pracodawcy bardzo często pozytywnie podchodzą do job craftingu i chętnie wcielają tę ideę w życie. Prześledźmy więc jakie są pozytywne strony modelowania pracy.

Korzyści dla pracownika:

• większe poczucie sensu w pracy
• poczucie realizacji osobistej misji
• większa satysfakcja z pracy
• zwiększanie pozytywnego bilansu afektywnego poprzez odczuwanie emocji pozytywnych takich jak radość, duma, entuzjazm
• poczucie wewnętrznej siły, sprawczości i wewnątrzsterowności

Korzyści dla pracodawcy:

• lepsze dopasowanie pracowników do zadań
• wyższa motywacja związana z realizacją wewnętrznych celów
• wykorzystywanie mocnych stron i indywidualnych talentów wpływa dodatnio na wyższy poziom zaangażowania
• łatwiejsze wchodzenie w stan maksymalnej efektywności i kreatywności (flow)
• zwiększenie efektywności i kreatywności indywidualnych pracowników oraz całych zespołów
• zmniejszenie ryzyka wypalenia zawodowego

Job Crafting w praktyce

W praktyce ideę modelowania pracy można realizować poprzez:

1.Przekształcanie zadań 

Staramy się tak zaplanować pracę, aby uwzględniała więcej zadań, które są dla nas wartościowe, są źródłem zadowolenia i mniej tego, czego nie lubimy lub czego wykonanie pozbawia nas energii. Poprzez nawet niewielka zmianę sposobu, charakteru czy zakresu zadań sprawiamy, iż nasza praca jest bardziej dostosowana do naszych predyspozycji.

2.Przekształcanie relacji 

Są to wszelkiego rodzaju działania, które prowadzą do wzbogacenia relacji oraz pomagania innym pracownikom czy też klientom. Jest to doskonała metoda dla osób o wysokiej inteligencji emocjonalnej, które czują, iż chcą realizować swój potencjał poprzez pracę z ludźmi. 

3.Zmianę sposobu myślenia o swojej roli lub zadaniu 

To podejście polega na zmianie percepcji swojej pracy i potraktowania jej jako realizacji wyższego celu. Zyskujemy sens pracy poprzez przeformatowanie swojego myślenia i nabraniu innej perspektywy. Zamiast pojmować swoją pracę jako realizację rutynowych obowiązków nadajemy jej głębi i sensu widząc jaki efekt przynosi ona dla innych ludzi i świata.

Job Crafting przykłady

Oto kilka inspiracji i przykładów modelowania pracy:

• Reprezentant handlowy, który posiada talenty graficzne może stworzyć nową makietę/szablon prezentacji handlowej, dzięki czemu da upust swoim kreatywnym i graficznym talentom. 
• Ktoś kto posiada ponadprzeciętne talenty organizacyjne może zorganizować wyjazd lub wyjście integracyjne dla zespołu czy firmy. 
• Manager, który z jednej strony uwielbia burze mózgów i myślenie strategiczne, a z drugiej strony nie przepada za drobiazgowym analizowaniem raportów może zlecić analizę raportów osobie, która wykazuje talenty analityczne. W to miejsce raz w tygodniu manager może zorganizować strategiczną naradę lub burzę mózgów, która generuje nowe, kreatywne pomysły.
• Osoba, której pasją jest fotografia może wykonać zdjęcia pracowników, siedziby lub produktów na firmowa stronę internetową. 
• Księgowa, która do tej pory traktowała swoja prace jako monotonne wypełnianie tabelek w excelu może uświadomić sobie, iż tak naprawdę dba o bezpieczeństwo finansowe firmy i pracowników. Dzięki niej wszyscy pracownicy dostają wypłatę na czas, dzięki czemu są w stanie spiąć swój budżet domowy. Podwykonawcy także otrzymują swoją zapłatę, dzięki czemu zachowują cash flow i są w stanie zapłacić swoim podwykonawcom, zachować ciąg produkcji i utrzymać swoje firmy oraz pracowników.
• Pracownik IT zamiast naprawy sieci komputerowych może zmienić sposób myślenia o swojej pracy jako o dbaniu o to, aby wszyscy pracownicy mogli bez problemów pracować, komunikować się i na bieżąco mieć  dostęp do wszystkich informacji. Ważne, aby uświadomić sobie, iż w nowej rzeczywistości, kiedy firmy funkcjonują zdalnie lub hybrydowo taka osoba umożliwia sprawne funkcjonowanie na co dzień całej firmy. 
• Doskonałym przykładem job craftingu opartego na relacjach może być wdrażanie nowych osób  do pracy w zespole lub w firmie, uczenie innych nowych kompetencji, szkolenia i  mentoring. Dzielenie się swoim doświadczeniem i szeroko pojęta pomoc to absolutne podstawy tego podejścia. 
• jest też świetny case firmy Time For Wax, w której właścicielka pozwoliła rozkwitnąć jednej z pracownic, która miała niezwykły talent graficzny. Potem większość akcji marketingowych firmy opierała się na zabawnych rysunkach w jej wykonaniu

Job Crafting krok po kroku

Jak wspomniałam wyżej modelowanie pracy jak najbardziej może być inicjatywą samego pracownika. To my przecież wiemy czy nasza praca jest dla nas satysfakcjonująca czy też nie. Jeśli czujemy, że chcielibyśmy nadać większy sens temu co robimy i bardziej spełniać się na naszym stanowisku zawodowym wtedy warto wziąć sprawy w swoje ręce. Pierwszym krokiem jest więc proaktywne zachowanie pracownika wynikające z jego własnej inicjatywy, zmierzające do zwiększenia dopasowania pomiędzy pracą a osobą pracująca na danym stanowisku.

Zgodnie z ideą job carftingu praca to nie tylko konkretny zbiór obowiązków, ale również relacje jakie pracownik buduje w pracy, przestrzeń, w której pracuje, sama organizacja pracy oraz czas który na pracę jest przeznaczony. Te wszystkie wymiary mogą podlegać modyfikacjom, ale też warto zaznaczyć, że nie wszystkie muszą. Job crafting jest ideą mocno osadzoną w realiach danej organizacji i charakterystyki danego stanowiska pracy. Oczywistym, wobec tego jest fakt, że pracownik nie na wszystkie te aspekty ma wpływ. Badania jednak pokazują, że najmniejsze przejawy craftowania niosą już za sobą znaczące korzyści.

Aby wiedzieć jak przemodelować swoją pracę na samym początku warto przeanalizować swoje indywidualne:

• wartości
• mocne strony
• pasje

Wartości

Przymiarki do job craftingu warto zacząć od określenia swoich wartości. To one są bowiem naszymi drogowskazami w życiu. Oświetlają nam drogę i są niczym latarnie morskie dla naszego wewnętrznego statku poruszającego się po morzach i oceanach życia. Im szybciej dowiemy się co jest dla nas naprawdę ważne, tym szybciej wejdziemy na właściwą życiową drogę. Kiedy ustalisz już swoją prawdziwą i aktualną hierarchię wartości wtedy możesz określić swoje cele oraz dobrać do nich odpowiednie działania, aby zaprojektować takie życie i pracę, które jest w 100% zgodna z Tobą.

 Jeśli najbardziej liczą się dla Ciebie relacje to będziesz szukać pracy, w której jest dobra atmosfera, panują partnerskie stosunki pracy, a wszyscy odnoszą się do siebie z szacunkiem. Jeśli jesteś “samotnym wilkiem”, chcesz być w 100% odpowiedzialny za to co robisz i stawiasz na indywidualizm to bardziej odpowiednie będzie dla Ciebie stanowisko indywidualne, a nie praca w teamie, która cały czas wymaga kooperacji, współodpowiedzialności i empatii. Jeżeli twoim priorytetem są pieniądze i wartości materialne to wtedy będziesz koncentrować się na pięciu się po szczeblach kariery, stanowiskach, wynagrodzeniu i bonusach. Nie ma wartości złych lub dobrych. Najważniejsza jest szczerość wobec siebie.

Jak odnaleźć swoje wartości?

1. Weź kartkę i wypisz swoje wartości, odpowiadając sobie na pytanie:

• Co jest dla mnie naprawdę ważne?
• Czym kieruję się w życiu?
• Jakie mam priorytety?

Postaraj się usiąść w odosobnieniu, w ciszy. Połącz się z Twoim sercem. Ono zawsze wie lepiej niż głowa. Wypisz to, co jest dla Ciebie ważne TERAZ. Wartości zmieniają się w trakcie życia i jest to całkowicie normalne. Zbuduj swoją listę na dziś. Najlepiej wypisać ok 5-10 wartości. Możesz też posłużyć się moją listą wartości.

Mocne strony

Zamiast ciągłego poprawiania niedoskonałości dużo prościej i efektywniej jest wykorzystać swoje naturalne predyspozycje. Mocne strony są kluczowe dla naszej tożsamości i mają wielką funkcję motywacyjną – wykorzystywanie mocnych stron sprawia, że mamy więcej sił witalnych, a poziom naszej motywacji drastycznie wzrasta. 

Absolutnie każdy człowiek posiada unikalne mocne strony. Co z tego, że nie masz talentu do języków, jak robisz najwspanialsze ciasta na świecie, a kuchnia to twój żywioł, gdzie realizujesz się i spełniasz? Możesz nie mieć talentu do liczb, ale mieć doskonałe zdolności komunikacji i współpracy z innymi, co umożliwi Ci zostanie dobrym managerem w praktycznie każdej branży.

Jak odkryć swoje mocne strony? 

Jest na to kilka sposobów, a najpełniejszy obraz naszych naturalnych predyspozycji da nam zastosowanie wszystkich z nich.

1. Autodiagnoza

Zastanów się i zapisz:

• Jakie rzeczy, które są przez innych uznawane za trudne i wymagające,  Tobie wydają się łatwe?
• W czym jesteś choćby nieco lepszy od innych?
• Co lubiłeś/lubiłaś robić od zawsze i dobrze Ci to wychodziło?
• Poszukaj w sobie stałych cech, które towarzyszą Ci bez względu na rolę jaką pełnisz i czynność, jaką wykonujesz. Jeśli podchodzisz do wszystkiego dość frywolnie, zawsze coś zmieniasz lub dodajesz nowe elementy to Twoją zaletą z pewnością jest kreatywność. Jeśli natomiast na każdej czynności koncentrujesz się z pełnym zaangażowaniem, jesteś skrupulatna/y, a do tego zawsze wykonujesz wszystkie zobowiązania na czas to z pewnością możesz uważać się za osobę odpowiedzialną, obowiązkową i zaangażowaną.

1. Zapytaj innych

Często poprzez swoje filtry percepcyjne nie jesteśmy w stanie obiektywnie spojrzeć na siebie samych i dostrzec wszystkich mocnych stron, które w nas drzemią. Pytanie innych ma tę zaletę, że wprowadza element względnego obiektywizmu. Zapytaj więc osoby, które są Ci bliskie ( z rodziny, przyjaciół, współpracowników) co w Tobie cenią, co uważają za twoje naturalne atuty. Odpowiedzi mogą Cię bardzo zaskoczyć! 

1. Testy mocnych stron

Polecam dwa testy:

• Test talentów i mocnych stron VIA Character to to psychometryczny test opracowany przez naukowców VIA Institute on Character w Cincinnati. Jest on klasyfikacją 24 podstawowych talentów podzielonych na 6 głównych kategorii. Darmowy test mocnych stron możesz wykonać po zarejestrowaniu się na stronie (od niedawna jest też możliwość wybrania języka polskiego)
• Test talentów Gallupa. Możesz wykonać test bezpośrednio na stronie, albo kupić książkę. Jest kilka wersji cenowych testu. Więcej o teście talentów Gallupa przeczytasz w tym wpisie.

Pasje 

Wszyscy znamy to uczucie, kiedy dajemy się porwać naszej ulubionej czynności, a świat wokół przestaje istnieć. Zasiadamy majsterkowania czy szydełkowania, aż nagle spoglądamy na zegarek na którym właśnie wybiła północ. Zaczynamy gotować i nagle uświadamiamy sobie, że minęła już ponad godzina. Jeździmy na rowerze nie licząc godzin i dopiero następnego dnia orientujemy się, iż mamy zakwasy.

Wykonując aktywnie swoje pasje wchodzimy w mityczny stan Flow, który często jest porównywany do ekstazy rozumianej jako wykroczenie ponad rzeczywistość i wejście do innego świata, alternatywnej i wewnętrznej rzeczywistości. Proces ten jest automatyczny i spontaniczny. Nie musisz się zmuszać ani namawiać do wykonania czynności. Czynność, którą wykonujesz w stanie flow jest sama w sobie nagrodą. Nie musimy jej robić dla pieniędzy, nagród czy prestiżu. Samo działanie jest wystarczającym bonusem.

Jak odkryć swoje pasje i wejść w stan flow?

1. Weź kartkę i długopis i wypisz 10 czynności, które sprawiają Ci największą przyjemność i satysfakcję.
2. Następnej nadaj im punktację od 1 do 10 określając na skali jak bardzo sprawiały ci radość i zadowolenie, przy czym 10 oznacza, że czerpałaś/eś z danej czynności maksymalną przyjemność.
3. Wybierz 3 czynności, które mają najwięcej punktów.
4. Gratulacje! Właśnie odkryłaś/eś zarówno swoje pasje jak i receptę na Flow! Teraz wystarczy tylko robić tego więcej, a Twój poziom szczęścia i zadowolenia z życia poszybuje w górę w astronomicznym tempie!

Myślę, że jedną z pozytywnych “skutków ubocznych” pandemii jest to, iż pokazała nam co jest naprawdę ważne. Udowodniła, że w obliczu choroby i zjawisk takich jak choroby wszyscy są równi. Wszyscy przekonaliśmy się, że życie jest kruche i ulotne, że pieniądze w obliczu zjawisk nad którymi nie mamy kontroli nie mają żadnej wartości. Wiele osób przewartościowało swoje życie. Priorytetowe stały się wartości, poczucie spełnienia i misja życiowa. W pracy spędzamy 90 000 godzin w ciągu życia. To 1/3 naszego czasu. Dlatego tak ważne jest, aby była ona satysfakcjonująca na co dzień i abyśmy mogli się realizować za pomocą zajęcia, jakie wykonujemy.

Już dziś skontaktuj się ze mną i zobacz jak mogę pomóc Tobie i Twojej firmie odzyskać sens w pracy, zwiększyć zadowolenie i satysfakcję oraz podnieść poziom szczęścia w pracy:)

Jako Chief Happiness Officer, trenerka szczęścia i ambasadorka idei „pracoszczęścia” pomagam zadbać o emocjonalny wellness i psychiczny wellbeing, aby podnieść poziom szczęścia w pracy i w życiu. Codzienne dbanie o dobrostan jest nie tylko moim stylem życia, ale też przesłaniem, którym chciałabym zarażać innych. Głęboko wierzę, że najważniejsza podróż, w jaką można wyruszyć, to podróż w głąb siebie. To tu ukryte są wszystkie skarby świata. Zapraszam Cię w tę podróż. Będę Twoim przewodnikiem i przyjacielem na tej drodze:)