Psychologia pozytywna ujęłą mnie głównie tym, iż bazuje na naturalnych zasobach człowieka podkreślając jego wewnętrzne atuty i mocne strony. Zamiast ciągłego poprawiania niedoskonałości dużo prościej i efektywniej jest wykorzystać swoje naturalne predyspozycje. Talenty są kluczowe dla naszej tożsamości i mają wielką funkcję motywacyjną – wykorzystywanie mocnych stron sprawia, że mamy więcej sił witalnych, a poziom naszej motywacji drastycznie wzrasta. Są też naszymi sprzymierzeńcami w życiu – dzięki nim żyjemy łatwiej, lepiej i przyjemniej.

Społecznie mamy dość duży problem z tym, aby rozpoznawać nasze pozytywne cechy, kompetencje i umiejętności. Skupiamy się raczej na brakach i to je próbujemy „nadrobić”, a swoje zalety zazwyczaj umniejszamy. Tymczasem badania pokazują, iż aż dwie trzecie ludzkości nie jest w stanie nawet rozpoznać swoich mocnych stron. Żyją oni w kompletnej nieświadomości swoich naturalnych i wewnętrznych talentów. Ci, którzy są w stanie je zidentyfikować, bardzo często nie wykorzystują ich w optymalny i właściwy sposób. Czas to zmienić!

Ekonomia braku, czyli jak świat koncentruje się nie na mocnych, ale na naszych słabych stronach

Zanim przejdziemy do mocnych stron zacznijmy od tzw „ekonomii braku”. Bardzo lubię to stwierdzenie, gdyż doskonale oddaje to na co dajemy się codziennie złapać, czyli różne zabiegi i triki marketingowe mające poprawić nasze życie na lepsze, wyeliminować niedoskonałości oraz przenieść nas do krainy „wiecznej szczęśliwości”. Cały czas świat podsuwa nam kolejne rozwiązania na to, aby być piękniejszym, bardziej wykształconym, bogatszym. Kup ten krem, a będziesz piękna. Zapisz się na kurs „Jak inwestować na giełdzie”, a wreszcie będziesz bogaty. Świat wskazuje nam nasze braki oraz cały czas namawia to ich korygowania. Tymczasem walka z brakami to droga donikąd. Jedynie koncentracja na naszych wewnętrznych zdolnościach, obszarach naszej wewnętrznej kompetencji jest w stanie sprawić, że będziemy żyć pełniej i szczęśliwej.

Punktowanie niedoskonałości już od dzieciństwa

Uważam, iż obecny  świat w dużej mierze skoncentrowany jest na błędach, niedoskonałościach i niepowodzeniach. O tym, że to błędy są najważniejsze dowiadujemy się już w szkole. Na teście czy wypracowaniu nauczyciel czerwonym długopisem zaznacza wszystkie pomyłki i potknięcia. Jaki komunikat uzyskuje wtedy dziecko? Musisz poprawić swoje błędy! Pracuj nad tym, co Ci nie wychodzi. Poprawiaj te obszary, w których masz zaległości. Koncentruj się na poprawianiu niedoskonałości.

Rodzice także chętniej skupiają się na błędach dzieci niż ich obszarach geniuszu. Wybitne osiągnięcia przyjmowane są z umiarkowanym entuzjazmem, natomiast prawdziwą tragedią staje się na przykład jedynka z matematyki. Dziecko posyłane jest na korepetycje i obejmowane specjalnym nadzorem. Pomimo, iż najczęściej wprost nienawidzi tego przedmiotu, jest zmuszane, aby się poprawiać i uczyć czegoś, co mu się nigdy w życiu nie przyda. Dlaczego mu się nie przyda? Gdyż jeśli tego nie lubi z pewnością nie będzie się tym zajmować w przyszłości.

Niestety przeciętność jest dużo mocniej premiowana przez system nauczania, niż wybitność (chociażby w jednej dziecinie). System szkolny zmusza dzieci do tego, aby stały się masą przeciętnych ludzi. W szkole nie ma bowiem miejsca na rozwijanie indywidualnych talentów i predyspozycji.

W dalszym życiu narracja braku i słabych stron jest kontynuowana.

Społeczeństwo skupia się na punktowaniu niedoskonałości. Naprawianie słabości stało się wręcz globalną obsesją. Ile razy słyszałaś/słyszałeś od różnych „guru” od motywacji, iż „Możesz wszystko –  wystarczy po to sięgnąć!”albo „Ruszaj w świat, możesz być kimkolwiek zechcesz”

Jaką reakcję wywołuje taka narracja? W rezultacie na takie stwierdzenia ludzie zabierają się do szybkiego „naprawiania się”. Zapisują się na kursy, uczestniczą w szkoleniach, kupują kolejne książki dotyczące motywacji i rozwijania umiejętności, które według nich są im potrzebne do osiągnięcia „upragnionego sukcesu’.

Czy znasz ten schemat?

Mówisz sobie „muszę poprawić jeszcze tylko swój wygląd, pozbyć się lenistwa, zdusić prokrastynację, zapisać się na kurs, albo nowe studia, naprawić x niedoskonałości i wtedy będę w stanie mieć wszystko, czego pragnę”. Zaczyna się więc ciężka, mozolna i niestety nierówna walka z niedoskonałościami. To co wypierasz – napiera. Nie możesz pozbyć się swoich niedoskonałości. Możesz jedynie wyciszyć i zamaskować swoje „wady”, w pewnym stopniu je zagłuszyć. Jeśli jednak po prostu masz pewną cechę charakteru  to jak chcesz się jej pozbyć?

Realia są po prostu takie, iż jesteśmy tym kim jesteśmy. Mamy wady i zalety. Jesteśmy niepowtarzalnymi jednostkami z całym zestawem dobrych i gorszych cech charakteru. Jeśli nie masz naturalnego talentu do liczb, to nigdy nie będziesz dobrym analitykiem. Jeśli nie masz talentu do języków obcych to nie zostaniesz poliglotą.

Z drugiej strony absolutnie każdy człowiek posiada unikalne mocne strony. Co z tego, że nie masz talentu do języków, jak robisz najwspanialsze ciasta na świecie, a kuchnia to twój żywioł, gdzie realizujesz się i spełniasz? Możesz nie mieć talentu do liczb, ale mieć doskonałe zdolności komunikacji i współpracy z innymi, co umożliwi Ci zostanie dobrym managerem w praktycznie każdej branży.

Tylko od nas zależy na czym się skoncentrujemy. Czy będziemy wzmacniać swoje mocne strony, czy raczej koncentrować się na wadach i słabych stronach. Jak mówi Tony Robbins „Where Your mind goes, Your energy flows”

Jak odkryć swoje mocne strony?

Oto kilka sposobów, które pomogą Ci w bardzo krótkim czasie znaleźć swoje mocne strony. Możesz poszukać swoich unikalnych talentów we własnym zakresie lub też skorzystać z jednego z testów.

Sposób 1. Autodiagnoza mocnych stron

Po czym rozpoznać swoje mocne strony?

1. Rozpoznaj co sprawia Ci frajdę i radość, co przychodzi naturalnie i bez wysiłku, co jest dla Ciebie łatwe, i przyjemne.

• Jakie rzeczy, które są przez innych uznawane za trudne i wymagające, a Tobie wydają się łatwe?
• W czym jesteś choćby nieco lepszy od innych?
• Co lubiłeś/lubiłaś robić od zawsze i dobrze Ci to wychodziło?
• Czym się interesujesz, co oglądasz, co czytasz?
• Co możesz robić praktycznie cały czas?
• Kiedy czujesz flow, kiedy czujesz się „jednością” z tym, co robisz?

2. Spójrz na swój charakter. 

Może jest coś takiego w twoim sposobie bycia, co sprawia, że się wyróżniasz? Spróbuj znaleźć to, co jest niezmienne niezależnie od okoliczności, niezależnie od tego, czy pracujesz, gotujesz, prowadzisz dyskusję czy uprawiasz sport. Poszukaj w sobie stałych cech, które towarzyszą Ci bez względu na rolę jaką pełnisz i czynność, jaką wykonujesz. Jeśli podchodzisz do wszystkiego dość frywolnie, zawsze coś zmieniasz lub dodajesz nowe elementy to Twoją zaletą z pewnością jest kreatywność. Jeśli natomiast na każdej czynności koncentrujesz się z pełnym zaangażowaniem, jesteś skrupulatna/y, a do tego zawsze wykonujesz wszystkie zobowiązania na czas to z pewnością możesz uważać się za osobę odpowiedzialną i zaangażowaną. Poszukaj co najmniej kilku takich cech w sobie.

3. Zapytaj innych

Poprzez swoje filtry poznawcze często nie jesteśmy w stanie dostrzec wszystkich mocnych stron, które w nas drzemią. Pytanie innych ma tę zaletę, że wprowadza element względnego obiektywizmu. Zapytaj więc osoby, które są Ci bliskie, co w Tobie cenią, co uważają za twoje naturalne atuty. Odpowiedzi mogą Cię bardzo zaskoczyć! Kiedy zapytałam mojego przyjaciela jaką cechę widzi we mnie na pierwszym miejscu bez wahania odparł: Odwaga! Moje zaskoczenie było wielkie, gdyż ja uważałam się za osobę mało odważną (po prostu nie dostrzegałam w sobie tego co widzieli inni).

Sposób 2 – Test mocnych stron VIA Character

Jest to psychometryczny test opracowany przez naukowców VIA Institute on Character w Cincinnati. Misją Instytutu jest „pomaganie ludziom w odkrywaniu swoich mocnych stron i życiu w zgodzie z nimi”. Test ten jest wykorzystywane przez wiele uniwersytetów, firm i instytucji na całym świecie. Niewątpliwa zaletą testu jest to, że jest on darmowy. Od niedawna jest też wersja polska. Aby wykonać test trzeba się zarejestrować na tej stronie podając swój adres email.

Test Via Character Stranghts Survey jest klasyfikacją 24 podstawowych talentów podzielonych na 6 głównych kategorii.

Talenty te kształtują się następująco:

Kategoria Mądrość

• Kreatywność
• Ciekawość
• Dobra Ocena
• Uczenie się
• Perspektywa

Kategoria Odwaga

• Odwaga
• Szczerość
• Wytrwałość
• Smakowanie Życia

Kategoria Człowieczeństwo

• Miłość
• Inteligencja emocjonalna
• Życzliwość

Kategoria Sprawiedliwość

• Uczciwość
• Przywództwo
• Praca zespołowa

Kategoria Powściągliwość

• Umiejętność wybaczania
• Pokora
• Zapobiegliwość
• Sterowność / Zarządzanie sobą

Kategoria Transcendencja

• Umiłowanie piękna i doskonałości
• Wdzięczność
• Nadzieja Humor

Darmowy test talentów i mocnych stron Via Character możesz wykonać tutaj

Sposób. 3 Test Gallupa

Naukowcy Marcus Buckingham i Donald O. Clifton, w Instytucie Gallupa wyodrębnili 34 talentów drzemiących we wszystkich ludziach. Następnie, podzielili je na 4 główne grupy:

– „Wykonywanie”

– „Wpływanie”

– „Budowanie relacji”

– „Myślenie strategiczne”

Ustalili także, że każdy z nas nosi w sobie aż 5 dominujących talentów.

Test Gallupa jest dostępny w dwóch wersjach: podstwowej i rozszerzonej (pełnej).

W wersji podstawowej (Top 5 Clifton Strengths), która kosztuje 98 zł otrzymujesz zestawienie 5 Twoich najbardziej charakterystycznych i najmocniejszych mocnych stron wraz ze sposobami na ich rozwijanie.

W pełnej wersji testu (CliftonStrengths 34), która kosztuje 245 zł otrzymujesz pełny profil swoich mocnych stron na bazie wszystkich 34 talentów oraz personalizowane porady i dodatkowe materiały.

Przeczytaj cały wpis o Teście Gallupa 

Moje talenty wg obu testów

Swoje testy zrobiłam już jakiś czas temu. Bardzo przemawia do mnie idea opierania się w życiu na mocnych stronach i wykorzystywania swoich naturalnych predyspozycji. Wiele razy przekonałam się także, że gdy w pełni uświadomimy sobie nasze atuty i zaczniemy działać zgodnie z nimi możemy żyć pełniej. lżej i swobodniej. Nie musimy się już „zmagać” z życiem.

5 moich talentów wg Gallupa

1. Rozważność (Deliberative)

2. Zbieranie informacji (Input)

3. Wizjoner (Futuristic)

4. Dyscyplina (Discipline)

5. Odpowiedzialność (Responsibility)

Moje talenty wg Via character

1. Uczciwość

2. Dobra ocena

3. Ciekawość

4. Roztropność

5. Duchowość

6. Uczenie się

7. Kreatywność

8. Perspektywa

9. Umiłowanie piękna i doskonałości

10. Inteligencja emocjonalna

Jeśli zrobisz testy i wyniki Cię zdziwią, nie przejmuj się. Testy jest od wielu lat udoskonalane i jestem przekonana, że bardzo dobrze odwzorowują nasze mocne strony.

Talenty a Mocne Strony – Czy to to samo?

Przyjęło się, że mocne strony nazywamy talentami i na odwrót. Jednak jeśli chcesz efektywnie wykorzystać wyniki testów, warto zrozumieć czym się od siebie różnią.

Test Gallupa (a także test Via Character) mierzy bowiem tak naprawdę talenty, czyli naturalnie powtarzające się wzorce myślenia, odczuwania, czy zachowania. Masz je w sobie niezależnie od tego, czy nad nimi pracujesz czy też nie. Co ciekawe, są one bardzo mało podatne na zmiany w trakcie życia. To znaczy, że masz zazwyczaj te same talenty zarówno jako dziecko, jak i jako dorosły. Sa to po prostu nasze wewnętrzne zasoby, które nosimy w sobie całe życie.

Mocna strona natomiast to talent, który jest produktywnie wykorzystany, dzięki dodaniu do niego wiedzy, umiejętności oraz pracy. Mocne strony wywodzą się więc z talentów.

Najlepsza drogą jest więc po pierwsze odkrycie swoich talentów, a następnie praca nad wzmacnianiem ich i właściwym wykorzystywaniem. Poprzez dodanie do naszych talentów wiedzy i umiejętności jesteśmy w stanie uzyskać ponadprzeciętne efekty.

Zobaczmy to na przykładzie.

Dwóch chłopców chce zostać zawodowymi piłkarzami. Marek bardzo intensywnie ćwiczy, chodzi na trening, a po lekcjach jeszcze często gra z kolegami. Jego pracę czyli zaangażowanie można ocenić na 5 w skali 1-5. Pomimo tego Marka predyspozycje, czyli naturalne talenty w tym obszarze są na poziomie 2 w pięciostopniowej skali. Jego całkowity wynik to 5 x 2 =10. Jego kolega Marcin jest za to prawdziwym „talentem piłkarskim”. Ma potrzebną dynamikę, doskonałe umiejętności i predyspozycje fizyczne, a gra w piłkę po prostu wychodzi mu sama. Talent Marcina można więc ocenić na 5. Jest on natomiast dość leniwy, nie przykłada się do treningów, często opuszcza zajęcia. Jego zaangażowanie można ocenić na 2. Tak więc jego wynik to 5 x 2 = 10.

Jaki jest jednak wniosek z tego zestawienia? Obaj mają ten sam wynik (10), a tym,  że różne proporcje talentu i pracy (zaangażowania).

Marek nie może jednak nic więcej zrobić, aby poprawić swój wynik, gdyż wkłada już maksymalnie dużo wysiłku (5), natomiast jego talent zawsze będzie na tym samym poziomie (2). Jego granicznym wynikiem jest więc 10. Natomiast Marcina stać na dużo więcej. Gdyby tylko chciał i miał motywację do tego, aby więcej trenować i poszerzać swoje umiejętności mógłby osiągnąć nawet wynik 25 czyli 5 (talent) x 5 (praca) = 25. Czy Pele, Maradonna, Messi i Lewandowski mogliby zostać najwyższej klasy piłkarzami bez talentu? Bardzo wątpliwe. Z pewnością mają oni wrodzony talent do piłki nożnej. To co zrobili to właściwe wykorzystanie talentu, czyli dołożenie do niego bardzo dużej ilości ciężkiej pracy, zaangażowania, wytrwałości i cierpliwości. Jak więc wyraźnie widać doskonałość rodzi się poprzez właściwe wykorzystanie swoich wrodzonych talentów.

Życzę Ci powodzenia  odkrywaniu Twoich naturalnych talentów, przekuwania ich w swoje mocne strony i budowania na nich lepszego i bardziej satysfakcjonującego życia!

Czy już zidentyfikowałaś swoje mocne strony? Daj znać w komentarzu!

Jako Chief Happiness Officer, trenerka szczęścia i ambasadorka idei „pracoszczęścia” pomagam zadbać o emocjonalny wellness i psychiczny wellbeing, aby podnieść poziom szczęścia w pracy i w życiu. Codzienne dbanie o dobrostan jest nie tylko moim stylem życia, ale też przesłaniem, którym chciałabym zarażać innych. Głęboko wierzę, że najważniejsza podróż, w jaką można wyruszyć, to podróż w głąb siebie. To tu ukryte są wszystkie skarby świata. Zapraszam Cię w tę podróż. Będę Twoim przewodnikiem i przyjacielem na tej drodze:)