• Czym jest psychologia pozytywna
• Psychologia pozytywna historia i geneza
• Martin Seligman – ojciec psychologii pozytywnej
• Przedstawiciele psychologii pozytywnej
• Model szczęścia według psychologii pozytywnej
• Czym mnie ujęła psychologia pozytywna i jak może pomóc Tobie
• Psychologia pozytywna ćwiczenia

Czym jest psychologia pozytywna?

Psychologia Pozytywna to jedna z najszybciej rozwijających się obecnie dziedzin psychologii, która koncentruje się na badaniu źródeł dobrego samopoczucia, dobrostanu i szczęścia, a także na urzeczywistnianiu potencjału ludzkiego.

Psychologia pozytywna to w miarę nowa gałąź nauki. Powstała w 2000 roku w USA. W swoim założeniu jest uzupełnieniem tradycyjnej psychologii, która była od zawsze skoncentrowana na leczeniu patologii. Psychologia pozytywna jest bowiem nastawiona na rozwijaniu potencjału ludzkiego oraz poznawaniu źródeł szczęścia i dobrostanu. Nie tyle więc pomaga wyjść z kryzysów psychicznych, co daje odpowiedź na to „jak żyć” kiedy już przejdziemy kryzys i osiągniemy punkt zero. Psychologia pozytywna zakłada bowiem, że celem każdego człowieka jest życie wysokiej jakości, w którym może realizować pełnię swojego potencjału.

Psychologia pozytywna jest profilaktyką zdrowia psychicznego, która kładzie nacisk na wzmacnianie i dbanie o samopoczucie psychiczne kiedy jest ono dobre, w celu budowania odporności na przyszłość.

Szczęście czy Dobrostan? Oto jest pytanie!

Szczęście kojarzy nam się z czymś ulotnym, efemerycznym, prawie nieosiągalnym. Albo też z amerykańskim “Happiness” i wiecznie uśmiechniętą buźką. Oczywiście wszyscy mamy w życiu chwile szczęścia, ale trwałe poczucie szczęścia, które będzie obecne z nami całą dobę 365 dni w roku to raczej ułuda niż rzeczywistość. Z drugiej strony dobrostan jest pojęciem o wiele szerszym. Dobrostan to stan pełnego zdrowia, a według definicji WHO zdrowie to nie tylko brak choroby, ale pełen dobrostan psychiczny, fizyczny i społeczny człowieka. Psychologia pozytywna, pomimo, iż posługuje się takimi stwierdzeniami jak Szczęście czy Pracoszczęście, to koncentruje się na holistycznym DOBROSTANIE człowieka, a nie tylko na ulotnych, szczęśliwych chwilach.

Niezależnie od tego czy wierzysz,

Niezależnie od tego czy wierzysz tę religie czy inną religię,

Ostatecznym celem naszego życia jest szczęście,

Wszystko co robimy ma nas zaprowadzić do szczęścia

Dalai Lama

Psychologia pozytywna geneza

Psychologia pozytywna jest interdyscyplinarną dziedziną psychologii, która czerpie inspiracje z różnych nauk: psychologii tradycyjnej, filozofii, psychologii społecznej, biologii, teologii czy literatury i sztuki.

Historia rozwoju psychologii pozytywnej

Psychologia pozytywna ma swoje korzenie w starożytności. Łączy w sobie dwa starożytne, wcześniej przeciwstawne sobie podejścia, a mianowicie hedonizm i eudajmonizm. Zakłada bowiem, że pełne życie w rozkwicie zawiera w sobie zarówno przyjemności i pozytywne emocje (jak twierdził Arystyp z Cyreny), jak i głębokie poczucie sensu oraz życie zgodne z naszymi wewnętrznymi cnotami i wartościami (jak twierdził Arystoteles).

Kolejnym, ważnym etapem rozwoju myśli psychologii pozytywnej była psychologia humanistyczna. Przedstawiciele psychologii humanistycznej tacy jak Carl Rogers, Abraham Maslow czy  Karen Horney twierdzili, iż

• Podstawową właściwością natury ludzkiej jest rozwój uwarunkowany przez czynniki wewnętrzne, siły decydujące o jego przebiegu tkwią w człowieku, a nie poza nim
• Człowiek, którego rozwój został zablokowany, nie jest osobą w pełni zdrową
• O działaniu człowieka decyduje dążenie do samorealizacji, która jest podstawową skłonnością natury ludzkiej. Jej przejawem może być miłość, twórczość, altruistyczne zachowania, rozwój własnego „ja”.
• Człowiek z natury jest dobry, a jego dążenia są pozytywne. Oznacza to, że chce dawać i daje innym wyłącznie dobro

Psychologia pozytywna zrodziła się pod koniec XX wieku w reakcji na dwa zjawiska:
1. Pierwszym z nich była dominacja podejścia negatywnego w psychologii. Od czasów powstania tej nauki skupiała się ona głównie na brakach i niedostatkach człowieka pomagając mu w pokonaniu deficytów i chorób psychicznych i naprawianiu patologii. Nie zwracano jednak uwagi na to jak wzmocnić człowieka, który nie cierpi na żadne zaburzenia, ale chciałby poprawić swoje samopoczucie, jakość życia i dobrostan.

2. Z drugiej strony coraz więcej przedstawicieli nauk społecznych i psychologicznych zaczęło zwracać uwagę na tzw. “amerykański paradox”. Społeczeństwo amerykańskie bogaciło się szybciej niż kiedykolwiek dotąd, a jednocześnie obserwowano postępującą epidemię depresji, wzrost konsumpcji leków antydepresyjnych i uspokajających, wzrost liczby rozwodów, topniejący kapitał społecznego zaufania i rosnące liczby samobójstw. Zaczęto się zastanawiać co jest nie tak, skoro obiektywnie mamy się lepiej, jednak wewnętrznie mamy się gorzej.

Pomimo prawie 3krotnego wzrostu zamożności Amerykanów po II Wojnie Światowej, poziom szczęścia w USA pozostał na podobnym poziomie, a nawet lekko się obniżył.

Martin Seligman – ojciec psychologii pozytywnej

Nurt psychologii pozytywnej został zainicjowany przez Martina Seligmana, profesora psychologii na Uniwersytecie Pensylwanii, a obecnie Dyrektora tamtejszego Centrum Psychologii Pozytywnej (Positive Psychology Center). Zanim poświęcił się w całości rozwijaniu koncepcji psychologii pozytywnej pracował wiele lat jako badacz ciemnych stron psychologii, w tym depresji, uzależnień i zjawiska wyuczonej bezradności. Rozgłos przyniosła mu koncepcja “wyuczonej bezradności” wyjaśniająca mechanizm powstawania bierności i rezygnacji leżący u podstaw pesymizmu oraz depresji. Jest autorem niezliczonych publikacji i wielu książek z dziedziny psychologii i psychologii pozytywnej, między innymi “Optymizmu można się nauczyć”, “Authentic Happiness” czy “Flourish”. Wspólnie z Christopherem Petersonem stworzyli katalog „Character strengths and virtues”, który ma być odpowiednikiem słynnego DSM – katalogu zaburzeń psychicznych. Seligman jest uznanym na świecie autorytetem i pionierem psychologii pozytywnej. W 2000 roku wraz z M. Csikszentmihalyi ogłosił manifest psychologii pozytywnej. Jest także twórcą modelu PERMA, który opisuje model dobrostanu i szczęścia.

“Życie zadaje te same niepowodzenia i tragedie optymistom, jak i pesymistom, ale to optymista przetrwa je lepiej.”

Martin Seligman

Przedstawiciele psychologii pozytywnej

Wśród najbardziej znanych przedstawicieli tej nauki oraz krzewicieli idei budowania szczęścia na zasobach i potencjale ludzkim możemy znaleźć takie osobowości jak:

• Michai Csikszentmihalyi – współtwórca psychologii pozytywnej, autor książki „Flow” i wieloletni badacz stanu flow
• Ed Diener – autorytet w dziedzinie nauki o szczęściu i wieloletni badacz szczęścia, opublikował ponad 240 artykułów i kilka książek, z czego większość dotyczy dobrostanu psychicznego, zadowolenia z życia i poczucia szczęścia. W środowisku zyskał nawet przydomek „Doktor Happiness”.
• Robert Biswas-Diener – syn Eda Dienera, prowadzi badania nad szczęściem na całym świecie. Wraz z ojcem jest współautorem książki „Szczęście. Odkrywanie bogactwa psychicznego”
• Sonya Lubomirsky – amerykańska profesor na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside oraz autorka bestsellera 'The How of Happiness’
• Barbara Fredrickson – autorka wielu badań na temat pozytywności, autorka książki „Positivity”
• Tal Ben Shahar – profesor Psychologii Pozytywnej na Harwardzie, Twórca certyfikatu „Happiness Studies Academy”, autor bestsellera „Happier”

Model szczęścia według psychologii pozytywnej (PERMA)

Jedno jest pewne – według psychologii pozytywnej szczęście jest WIELOWYMIAROWE. Nie ogranicza się ono to przyjemnych emocji czy ulotnych szczęśliwych chwil. Szczęście, a raczej DOBROSTAN jest pojęciem o wiele szerszym i posiada wiele elementów składowych. Co więcej – każdy powinien dążyć do odnalezienia swojego unikalnego „mixu” tych składników, które składają się na szeroko pojęty dobrostan.

Można powiedzieć, że system PERMA to „dziecko” życia zawodowego Martina Seligmana. Tworzy je pięć elementów, które mają nam pomóc w szczęśliwszym życiu na co dzień.

Positive emotion – Emocje pozytywne; warstwa hedonistyczno-afektywna
Engagement – Zaangażowanie; poczucie pochłonięcia przez wykonywane zadania, zawiera komponent przepływu (flow)
Relationships – Związki; obecność przyjaciół, rodziny, bliskich związków, przynależność społeczna
Meaning – Znaczenie; poczucie sensu i służenia czemuś więcej, niż jedynie własne „Ja”
Achievement – wyznaczanie celów i dążenie do ich osiągnięcia daje nam poczucie spełnienia i satysfakcji
Napisałam cały artykuł o modelu PERMA, który możesz przeczytać tutaj.

Warto dodać, iż psychologia pozytywna w kręgu swojego zainteresowania posiada różnorodne tematy takie jak:

• Badania nad szczęściem i jego uwarunkowaniami
• Psychologia emocji
• Psychologia społeczna
• Inteligencja emocjonalna
• Perspektywa czasowa
• Psychologia zmiany
• Zarządzanie stresem
• Motywacja
• Psychologia zdrowia

Czym mnie ujęła psychologia pozytywna?

Psychologia pozytywna ujęła mnie głównie tym, że:

• Działa TU i TERAZ. Ja zawsze byłam niecierpliwa i zawsze na coś czekałam: na wymarzoną pracę, na dom w Hiszpanii, na wymarzonego partnera. W pewnym momencie zorientowałam się, że moje życie składa się z czekania, podczas gdy prawdziwe życie przecieka mi przez palce. Dzięki psychologii pozytywnej przekonałam się, że mogę być szczęśliwa z tym co mam. Tu i teraz. To było niezwykle wyzwalające i odświeżające uczucie. 
• pokazuje, że Szczęście to UMIEJĘTNOŚĆ, którą można i warto trenować. To tak jak z chodzeniem na siłownię czy grą w tenisa. Czym więcej ćwiczysz tym lepsze masz efekty! I rzeczywiście jest to prawda. Sami w ogromnej mierze mamy wpływ na własne szczęście. Nie jest to 100%, gdyż są też czynniki genetyczne, osobowościowe, temperamentalne oraz okoliczności życiowe na które nie mamy wpływu, ale wbrew temu co sądzimy mamy jednak znaczny wpływ. Na potwierdzenie tej tezy mogę powiedzieć jedno. Ja jestem urodzoną pesymistką. Pesymizm mam we krwi – nie wiem czy jest on genetyczny czy nabyty, ale faktem jest, że przez wiele lat myślałam, że taka jest po prostu moja natura i nic z tym nie mogę zrobić. Jednak stopniowe i świadome ćwiczenie optymizmu przeniosło mnie ze skrajnego pesymizmu do umiarkowanego optymizmu. Można? Można:)
• Psychologia pozytywna pomaga w ROZWOJU I rozkwicie. Dzięki niej zrozumiałam co wpływa na podwyższenie poziomu szczęścia i zadowolenia z życia.  Psychologia pozytywna zakłada, iż jesteśmy naturalnie ukierunkowani w stronę twórczości i wzrostu, a każdy człowiek dąży do samorealizacji, która jest podstawową skłonnością natury ludzkiej. Warto jednak pamiętać, iż ta dziedzina nie zajmuje się leczeniem dolegliwości, tak więc może pomóc TYLKO osobom, które nie mają schorzeń psychicznych (np. depresja czy zespół lęku uogólnionego lub inne).
• łączy hedonizm jak i eudajmonizm. Psychologia pozytywna z jednej strony podkreśla wagę pozytywnych emocji i przyjemności, ale zwraca też uwagę na to, iż życie samymi przyjemnościami jest puste i nie prowadzi do trwałego zadowolenia z życia. Do pełnego szczęścia wszyscy potrzebujemy czegoś więcej: zaangażowania, relacji, sensu życia i realizowania celów.

Bardzo dobrze przedstawił to Martin Seligman na wykładzie TED

Akademia Szczęśliwego Człowieka

To program online w formule „experiential learning” (nauka na doświadczeniu), który pozwoli Ci zbudować swój dobrostan, bez względu na zewnętrzne okoliczności. Program jest w całości oparty o najnowsze odkrycia psychologii pozytywnej. Poznasz na nim komponenty, które składają się na wielowymiarowość szczęścia (model szczęścia PERMA + H), przećwiczysz na żywo techniki zwiększające poziom dobrostanu, a także otrzymasz narzędzia, dzięki którym będziesz w stanie zwiększać swój poziom emocji pozytywnych w realnym życiu. Więcej szczegółów o Akademii Szczęśliwego Człowieka znajdziesz na stronie programu.

Psychologia pozytywna: studia, kursy i szkolenia

Zainteresowała Cię psychologia pozytywna? Doskonale. Aktualnie masz wiele możliwości, aby zgłębiać jej tajniki.

Jeśli poszukujesz kursu w pigułce to być może zainteresuje Cię mój zupełnie bezpłatny kurs mejlowy  „W 10 dni do szczęścia – Psychologia pozytywna w praktyce„. Dla osób, które ukończą bezpłatny kurs podstawowy organizuję także warsztaty stacjonarne oraz treningi online np. ” Dogonić własne szczęście – Praktyczny Trening Dobrostanu„

Jeśli natomiast chcesz związać swoje życie zawodowe z psychologią pozytywną, zostać trenerem lub szukasz szerszej wiedzy z tego zakresu to tutaj także masz do wyboru wiele możliwości:

1. Studia podyplomowe na Uniwersytecie warszawskim „Psychologia pozytywna – trener umiejętności psychospołecznych” – to kierunek, który sama kończyłam i mogę z czystym sumieniem polecić. Nie tylko poznasz podstawy naukowe psychologii pozytywnej, ale także nauczysz się jak zdobyć profesję trenera i samodzielnie prowadzić treningi.
2. Psychologia pozytywna na SWPS – niestety nie wiem jaki jest poziom merytoryczny tych zajęć, ale uczelnia jest wiarygodna, więc można się zapewne spodziewać wysokiego poziomu.
3. Studia na pozostałych polskich uczelniach, np Colegium Humanum. Szersze informacje znajdziesz w internecie.
4. Studia zagraniczne. Tutaj mogę polecić kurs z certyfikacją „Happiness Studies Academy„, który sama ukończyłam. Być może zainteresuje Cię również program studiów Psychologii Pozytywnej na Uniwersytecie Pensylwanii, rodzimym ośrodku Martina Seligmana.

Psychologia pozytywna ćwiczenia

Interwencje PP to zdecydowanie więcej niż zmiana myślenia (choć i ona jest tutaj istotna): to szereg określonych praktyk, które czasowo lub trwale podwyższają poziom dobrostanu.

Zrób coś dla innych

Psychologia to cudowna nauka. Ja się w niej zakochałam od chwili kiedy ją poznałam. Staram się budować na niej swoje życie i głęboko czuję, że jest to dobry i właściwy kierunek. Polecam także Tobie:)

Jako Chief Happiness Officer, Trenerka Psychologii Pozytywnej i gorąca orędowniczka idei „pracoszczęścia” pomagam zadbać o emocjonalny wellness i psychiczny wellbeing pracowników, podnieść poziom szczęścia w pracy, zwiększyć kreatywność i innowacyjność zespołów oraz zapobiec wypaleniu i rotacji pracowników.

Ukończyłam kierunek „Psychologia Pozytywna – Trener umiejętności psychospołecznych” na UW oraz  „Happiness Studies Academy ” – program prowadzony przez największy na świecie autorytet w dziedzinie teorii i praktyki szczęścia – Profesora Harvardu Tal Ben-Shahar.

Prowadzę szkolenia i programy edukacyjne obejmujące najlepsze praktyki z dziedziny psychologii pozytywnej, filozofii szczęścia i mindfullness.