Dlaczego wakacje są niezbędne dla Twojego zdrowia i szczęścia?

Tak jak dzień samochód potrzebuje okresowych przeglądów tak samo człowiek potrzebuje urlopu. Zostaliśmy stworzeni do naprzemiennej pracy i regeneracji. Już sam system dobowy nam to sugeruje. W dzień jesteśmy aktywni, a w nocy odpoczywamy. Pomimo tego, że odpoczynek dobowy jest podstawą to potrzebujemy też dłuższych okresów odpoczynku. Bez regeneracji nie ma produktywności. Mózg człowieka jest skonstruowany tak, że potrzebuje okresowej dekompresji. Jeśli ignorujemy tę potrzebę, prędzej czy później nasz organizm zaczyna protestować. Jeśli więc chcesz być dobrej kondycji psycho-fizycznej oraz zachować dobrą sprawność mózgu warto nauczyć się odpoczywać.

Jak urlop wpływa na nasz dobrostan?

Wakacje wpływają na redukcję stresu

Badania wykazały, że urlop może pomóc zmniejszyć ryzyko depresji i zaburzeń lękowych oraz chorób spowodowanych przewlekłym stresem

Wszyscy żyjemy w stresie i w pośpiechu. Takie czasy. Stres podnosi poziom kortyzolu i adrenaliny. Hormony te są nam potrzebne, gdyż dzięki nim mamy siłę i energię do zmagania się z rzeczywistością. Jednocześnie przewlekły stres i napięcie zwiększa ryzyko chorób natury psychicznej (w tym depresji i zaburzeń lękowych) i fizycznej – może prowadzić do nadciśnienia, chorób serca, cukrzycy i innych chorób przewlekłych. Badania przeprowadzone przez Amerykańskie Stowarzyszenie Psychologiczne pokazały, że wyjazdowy urlop pomaga zmniejszyć poziom stresu. Jak? Dzięki czasowej eliminacji kontaktu z sytuacjami, które są jego wyzwalaczami. Eliminacja kontaktu ze stresorami powoduje, że organizm przechodzi w stan wyciszenia i homeostazy.

Czy każdy urlop nas odstresuje?
Badania wykazują ogromną skuteczność obcowania z naturą, więc jeśli czujesz, że napięcie sięga zenitu, lepiej postaw na wypoczynek w dziczy i naturze, niż na zwiedzanie wielkich metropolii.

Urlop ma korzystny wpływ na mózg

To, co przede wszystkim warto zaznaczyć, to fakt, iż urlop zwiększa naszą uważność i kreatywność. Nasz mózg musi przestawić się z trybu autopilota na tryb świadomego obserwatora. W chwili „rozluźnienia” uwalniamy także niezwykłe pokłady wyobraźni i kreatywności. To dlatego właśnie często podczas urlopu przychodzą nam do głowy genialne pomysły😊

A co na to badania?
Według badania opublikowanego w „The Journal of Positive Psychology”, wyjazd na wakacje ma na mózg podobny wpływ jak medytacja.
Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Wisconsin-Madison pod kierownictwem profesora psychologii i psychiatrii Richarda Davidsona pokazały, że przerwa od codziennych obowiązków sprawia, że jesteśmy bardziej obecni i uważni.
Brigid Schulte, autorka książki „Overwhelmed: Work, Love and Play When No One Has the Time”, twierdzi, że wypoczęty mózg pracuje bardziej efektywnie, co przekłada się na lepszą zdolność do nauki i twórczego myślenia.
Badania profesora Adama Galinsky’ego z Columbia Business School wykazały, że podróżowanie ma pozytywny wpływ na kreatywność, plastyczność i integralność myśli.

Wakacje poprawiają jakości snu

Dla wielu z nas, problem ze snem jest niestety codziennością. Urlop może pomóc nam zerwać z niezdrowymi nawykami, które obniżają jakość naszego snu. W badaniu przeprowadzonym przez linie lotnicze New Zealand Air poproszono uczestników przebywających na wakacjach o noszenie na nadgarstku urządzenia monitorującego jakość snu. Okazało się, że już po kilku dniach wakacji uczestnicy doświadczali średnio o godzinę więcej jakościowego snu. Zmiana środowiska, rezygnacja z wieczornej pracy czy korzystania z elektroniki tuż przed snem pomagały wyeliminować niezdrowe nawyki, które negatywnie wpływają na jakość naszego snu.

Wakacje wpływają na poprawę ogólnego zdrowia

Choć bezpośrednie badania na ten temat są ograniczone, wiele dowodów sugeruje, że zmniejszenie stresu i poprawa snu, które są często rezultatem urlopu, mogą prowadzić do wzmocnienia naszego systemu odpornościowego.

Jak odpoczywać, aby się maksymalnie zregenerować ?

1. Odetnij się od pracy. Wyłącz powiadomienia e-mail, Slacka i inne narzędzia, których używasz do komunikacji w pracy. Pamiętaj, że urlop to Twój czas! Nikt nie będzie oczekiwał od Ciebie pracy na urlopie. Mnie pomaga zawsze uświadomienie sobie, że przecież pracuję cały rok, więc na kilka tygodni mogę się całkowicie oderwać od pracy.

2. Najlepiej zrób sobie digital detox, czyli całkowite odcięcie od internetu i elektroniki. Daj swojemu mózgowi odpocząć od stałego dopływu informacji i nowych stymulacji. Odzwyczaj go od stałej dawki dopaminy płynącej np. z social mediów. Taki dopaminowy detox jest zbawieniem dla naszego zdrowia psychicznego.

3. Zadbaj o aktywność fizyczną: Ruch to zdrowie, więc staraj się codziennie uprawiać jakąś formę aktywności fizycznej. Może to być spacer, bieganie, pływanie, joga czy siłownia.

4. Znajdź czas na nicnierobienie i medytację: Niezależnie od tego, czy jesteś aktywnym turystą, czy raczej wolisz spędzać czas na plaży, pamiętaj o chwilach całkowitego relaksu. Medytacja, ćwiczenia oddechowe, czy po prostu chwila ciszy mogą pomóc Ci się zrelaksować i zregenerować ciało, mózg i duszę.

5. Ciesz się chwilą. Urlop to szczególny czas – jesteśmy w nowym środowisku, w całkowicie innych okolicznościach. To idealny czas, aby chłonąć bieżącą chwilę i w pełni zatopić się w teraz. Na urlopie masz czas i przestrzeń na to, aby w pełni doświadczać: podziwiać piękną scenerię, słuchać melodii fal, poczuć słońce i wiatr na skórze, porozmawiać z nieznajomym i wczuć się w jego historię życia czy pomyśleć o przebogatej historii miejsca, a którym przebywasz. Ważne jest, aby doceniać każdy moment. Pomoże Ci to nie tylko się zrelaksować, ale też nabrać dystansu do codziennych problemów.

Jaka jest optymalna długość urlopu?

Niektóre badania sugerują, że maksymalne korzyści z wakacji można odczuć po około 8 dniach, kiedy osiągamy szczyt zadowolenia i relaksu. To jest czas, kiedy nasz organizm ma okazję w pełni się zregenerować, a my możemy oderwać się od codziennych obowiązków.

Inne badania wskazują, że dłuższy urlop, na przykład 2-3 tygodnie, może mieć bardziej pozytywny wpływ na nasze zdrowie i dobrostan, gdyż pierwszy tydzień dopiero adaptujemy się do nowych, urlopowych okoliczności, a dopiero potem zaczynamy naprawdę odpoczywać.

Jednak ważne jest, aby pamiętać, że niezależnie od długości wakacji, najważniejsza jest jego jakość. Czy jesteśmy w stanie w pełni się zrelaksować, odciąć od pracy i codziennych obowiązków, spędzać czas na rzeczach, które sprawiają nam radość – to są kluczowe elementy udanego urlopu.

Także choć jest wiele zaleceń, ostatecznie odpowiednia długość urlopu zależy od indywidualnych potrzeb każdej osoby. Ważne jest, aby słuchać swojego ciała i umysłu, a także dostosować plany urlopowe do swoich osobistych preferencji i potrzeb.

PRO TIP! Planuj urlop z wyprzedzeniem!

Czy wiesz, że już samo planowanie wakacji podwyższa nasz poziom szczęścia? Badania wykazują, że osoby wybierające się na wakacje doświadczały najwyższego poziomu szczęścia w tygodniach i miesiącach poprzedzających wyjazd. Z pewnością znasz to uczucie. Ten okres radosnego oczekiwania przed urlopem. Planujesz swoje doświadczenia wizualizując pozytywne chwile i emocje, które na Ciebie czekają. Niezależnie od tego czy wybierasz się na rejs na Hawaje, plażowanie w Grecji czy a weekend w Biszczadach – samo planowanie i oczekiwanie podróży jest czasem nasyconym pozytywnymi emocjami

Podsumowując, urlop to nie tylko czas relaksu, ale również inwestycja w nasze zdrowie i dobrostan. Dlatego warto planować regularne przerwy od codziennych obowiązków i cieszyć się tym, co dają nam wakacje. Pamiętajmy, że to nie tylko przyjemność, ale przede wszystkim konieczność dla naszego ciała i umysłu!

Tekst powstał w oparciu o artykuł https://psychologia.pwn.pl/artykul/psychologia-odpoczynku-jak-wakacje-wplywaja-na-mozg-649ee9c404d7ebd4ed378f95