Optymizm nie jest panaceum na wszystkie bolączki świata. Nie pomoże ci wyeliminować z Twojego życia przykrych okoliczności. Nie sprawi, że nagle rzeczywistość z dnia na dzień stanie się kolorowa, a Twoje problemy znikną.
Optymizm może Ci jednak pomóc nam uchronić się przed depresją, poprawić zdrowie i kondycję psychiczną, dodać motywacji oraz zapewnić lepsze samopoczucie na co dzień.
Czy można nauczyć się optymizmu i pozytywnego spojrzenia na świat?
Martin Seligman, ojciec psychologii pozytywnej i autor książki “Optymizmu można się nauczyć” twierdzi, że zdecydowanie tak. Potwierdzają to też badania. Wyuczony optymizm to koncepcja, która zakłada, że sposób postrzegania rzeczywistości nie jest wrodzoną cechą charakteru, ale umiejętnością, którą możemy kształtować i zmieniać w trakcie swojego życia.
Czy Twoja szklanka jest do połowy pusta czy do połowy pełna?
Prawda jest taka, że obie odpowiedzi są dobre – jest zarówno pusta jak i pełna. Ale to Ty decydujesz jak chcesz na nią patrzeć.
Jeśli chciałbyś prowadzić życie z perspektywy „szklanki do połowy pełnej” ( może z odrobiną lodu;), to czytaj dalej:)
Wyuczony optymizm – co to jest?
Wyuczony optymizm jest koncepcją psychologii pozytywnej i przeciwieństwem wyuczonej bezradności: zjawiska, w którym jednostki popadają w bierność, gdyż wierzą, że nie są w stanie zmienić swojego położenia po wielokrotnym doświadczeniu stresującego wydarzenia (Abramson, Seligman, & Teasdale, 1978; Seligman & Garber, 1980; Maier & Seligman, 2016). Seligman, wywodzący się z psychologii klinicznej, którego praca w dużej mierze skupiała się na pesymizmie, stał się ciekawy, dlaczego niektóre osoby nigdy nie popadają w bezradność, nawet po wielokrotnym doznaniu niepowodzeń, a inne poddają się już po kilku próbach czy “porażkach”.
Wyuczony optymizm to koncepcja oparta na neuroplastyczności mózgu, która mówi, że możemy zmienić nasze nastawienie i zachowanie, między innymi poprzez rozpoznanie i zakwestionowanie negatywnego dialogu wewnętrznego. Neuroplastyczność mózgu zakłada, iż umysł ludzki nie jest stałą i uformowaną raz na zawsze strukturą, ale ma zdolność do uczenia się na doświadczeniu. Mniej aktywne połączenia zanikają, a bardziej aktywne wzmacniają się.
Nie jest więc prawdą, że rodzimy się optymistami lub pesymistami i tacy musimy pozostać do końca życia. Geny i nasze naturalne predyspozycje to tylko część układanki. Druga, równie ważna to umiejętność wpływania na swoje myślenie i kształtowanie swojej rzeczywistości. Mamy zdolność do wyrabiania nowych ścieżek neuronalnych w mózgu. Możemy kształtować swoje postrzegania świata. W ujęciu psychologii pozytywnej wyuczony optymizm nie jest więc stałą cechą ani częścią naszego usposobienia. Jest raczej postrzegany jako strategia – perspektywa, którą możemy nauczyć się kultywować, aby żyć lepiej, lżej i szczęśliwiej.
“Jednym z największych odkryć psychologii ostatnich 30 lat jest spostrzeżenie, że człowiek może wybierać swój sposób myślenia. W przeciwieństwie do wielu innych cech osobowości, pesymizm nie jest cechą niezmienną i utrwaloną raz na zawsze. Możesz nauczyć się zestawu technik, które wyzwolą Cię spod tyranii pesymizmu i pozwolą Cieszyć się optymizmem. Nie są to techniki proste, by można je było stosować w sposób czysto mechaniczny, ale każdy jest w stanie je opanować”
Martin Seligman “Optymizmu można się nauczyć”
Czy warto być optymistą?
Wady optymizmu
Życie po jasnej stronie nie zawsze jest słoneczne. Wady optymizmu obejmują większą skłonność do podejmowania nieuzasadnionego ryzyka w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa. osobistego – np. niezapięcie pasów bezpieczeństwa lub niezaszczepienie się – lub w zakresie finansów, np. inwestowanie w ryzykowne przedsięwzięcia biznesowe. Optymiści liczą na to, że wszystko potoczy się po ich myśli. Nie zakładają więc negatywnych scenariuszy i nie mają przygotowanych planów awaryjnych. W tym zakresie sa mniej osadzeni w realiach niż pesymiści.
Jednakże nawet biorąc pod uwagę wszystkie możliwe wady, korzyści z optymizmu są ogromne.
Jakie są najważniejsze zalety optymizmu?
Badania naukowe wykazały, że optymiści są zdrowsi, szczęśliwsi, odnoszą większe sukcesy (finansowe, społeczne i na wiele innych sposobów) oraz cieszą się silniejszymi i bardziej satysfakcjonującymi związkami.
Pozytywne myślenie jest skorelowane z większą satysfakcją z relacji.
Większy optymizm jest również związany z większym prawdopodobieństwem poszukiwania wsparcia społecznego w czasach stresu i trudności, a także z niższym poziomem konfliktów interpersonalnych.
Wyższy poziom optymizmu w małżeństwach jest skorelowany z lepszym zdrowiem, ponieważ badania wykazały, że poziom optymizmu jednego z partnerów odgrywa rolę w promowaniu zdrowia obojga partnerów.
Badania wykazały, że optymizm wiąże się także z długowiecznością.
Optymizm jest pozytywnie skorelowany z większą satysfakcją z życia, umiejętnościami radzenia sobie, wsparciem społecznym i odpornością.
Podsumowując – optymizm może Tobie pomóc na wiele różnych sposobów
💛 Przede wszystkim wzmocni i poprawi Twoja odporność psychiczną na co dzień. Jednym z objawów pesymizmu, ale także depresji jest czarnowidztwo i negatywne myślenie. Zmiana sposobu postrzegania siebie, świata i innych ludzi pomoże Ci w tym, aby nie wpaść w spiralę czarnych myśli, która bardzo często pociąga nas w dół.
💙 Optymizm pomaga kształtować nasze nastawienie w kierunku sukcesu, powodzenia i obfitości. Liczne badania z ostatnich lat udowadniają, ze sukces nie jest tylko wynikiem naszych talentów oraz pracy. Jest jeszcze jeden, niezmiernie ważny czynnik, który jest niezbędny do sukcesu – nasze nastawienie, czyli tzw. mindset.
💚 Tak samo jest w sporcie – w tych samych warunkach sportowiec charakteryzujący się optymistycznym stylem wyjaśniania wygra ze sportowcem charakteryzująca się pesymistycznym stylem wyjaśniania. Dlaczego? Gdyż optymista się nie poddaje i ma cały czas w głowie wizję sukcesu, podczas gdy pesymista często pogrąża się w swoich negatywnych scenariuszach i przegrywa rywalizację w głowie.
💜 Optymizm to także postawa, która jest bardzo pomocna w praktycznym życiu na co dzien. Nie tylko sprawia, że mamy lepszy humor i nastrój, ale także podnosi nasze zaangażowanie i motywację. Zobacz, że ludziom optymistycznym się po prostu chce, działają, tworzą, kreują, podczas gdy pesymiści poddają się, popadają w rezygnację i bierność.
❤️ I wreszcie ostatnia rzecz – ZDROWIE. Okazuje się, że optymizm i pesymizm oddziałują na nasze zdrowie tak samo jak czynniki fizyczne, czyli np. dieta czy styl życia. według holistycznej koncepcji człowieka nasz organizm jest systemem naczyń połączonych – umysł oddziałuje na ciało i odwrotnie. To co dzieje się więc w naszych głowach – to jaką mamy percepcję rzeczywistości przekłada się także na stan naszego zdrowia. To dlatego optymiści mają silniejszy układ odpornościowy, a jeśli zachorują to mają dużo większe szanse, aby wyjść, nawet z ciężkiej choroby.
Dowody – co badania mówią o korzyściach z optymizmu
- W badaniu przeprowadzonym wśród pacjentów z nowotworami głowy i szyi, optymistyczni pacjenci zgłaszali wyższą jakość życia zarówno przed, jak i po leczeniu, co sugeruje, że ich pozytywna perspektywa łagodziła skutki stresu związanego ze zdrowiem (Allison, Guichard, & Gilain, 2000). Podobne wyniki dotyczące mniejszego stresu odnotowano u osób leczonych z powodu raka piersi (Carver i in., 1999).
- Optymiści mogą również przyjmować bardziej skoncentrowaną na podejściu metodę radzenia sobie ze stresorami zdrowotnymi. Zamiast próbować unikać, ignorować lub wycofywać się z problemów zdrowotnych, optymiści są bardziej skłonni do szukania praktycznego wsparcia, poznawczej restrukturyzacji lub pozytywnej reinterpretacji sytuacji, wśród innych metod radzenia sobie (Solberg Nes & Segerstrom, 2006).
- W pracy optymizm jest powiązany z wewnętrzną motywacją do cięższej pracy, wytrzymywania w stresujących okolicznościach i wykazywania zachowań bardziej skoncentrowanych na celu (Luthans, 2003).
- Jako ważny czynnik wpływający na dobre samopoczucie pracowników, został powiązany z poprawą ogólnego szczęścia w miejscu pracy, orientacją na zadania, podejściem skoncentrowanym na rozwiązaniach, wytrwałością i skutecznością w podejmowaniu decyzji (Strutton i Lumpkin, 1992; Norman, Collins, Conner, Martin i Rance, 1995; Podsakoff i MacKenzie, 1997; Chiok Foong Loke, 2001; Harter, Schmidt i Keyes, 2003; Gavin i Mason, 2004).
- Ta wyższa motywacja została również wykazana w badaniach studentów college’u (Solberg Nes, Evans, & Segerstrom, 2009). W kontekście akademickim wyższy optymizm był również połączony z lepszymi średnimi ocen, być może dlatego, że optymistyczne tendencje były powiązane z większą wytrwałością (Segerstrom & Solberg Nes, 2006).
- Seligman sam badał poziom optymizmu agentów Metropolitan Life Insurance (MetLife) w 1985 roku, a badanie to opisał w książce Learned Optimism. W tamtym czasie MetLife borykało się z niskim wskaźnikiem utrzymania pracowników, mimo że inwestowało ogromne kwoty w szkolenia, więc Seligman wprowadził do procesu selekcji test optymizmu.Ponieważ w firmie brakowało pracowników, zatrudniono kilku, którzy uzyskali wynik poniżej punktu odcięcia. Dwa lata po zatrudnieniu, optymistyczni pracownicy sprzedali 31% więcej niż pesymiści (Seligman & Schulman, 1986; Seligman, 2006). Co więcej, kandydaci, którzy nie przeszli testu umiejętności w firmie, a uzyskali dobre wyniki w teście optymizmu, osiągnęli w drugim roku o 57% lepsze wyniki niż pesymiści, co sugeruje, że optymizm odgrywał bardziej znaczącą rolę niż biegłość w sprzedaży.
Optymizmu można się nauczyć – książka Martina Seligmana
Seligman (2006) odwołuje się do obszernej i bogatej literatury dotyczącej optymizmu, aby zilustrować jego korzystny wpływ na jakość życia, wydajność, motywację, zdrowie i inne domeny życia. Jest to połączenie praktycznych technik przełamywania pesymistycznych nawyków i zastępowania ich oraz omówienie umiejętności, z którymi wiąże się optymizm.
Zawiera wiele szczegółów dotyczących eksperymentów, w które był zaangażowany naukowo oraz anegdot na temat tego, jak powstawały odpowiednie teorie.
Książka omawia również potencjalne zagrożenia związane z ekstremalnym lub nierealistycznym optymizmem i daje kilka łatwych do przyswojenia wskazówek i technik na zbudowanie wyuczonego i elastycznego optymizmu. Oprócz teorii i ćwiczeń praktycznych, książka Seligmana zawiera Test Wyuczonego Optymizmu, który pomaga czytelnikowi dogłębnie zrozumieć jego dotychczasowe style wyjaśniania. Zawiera również materiał o tym, jak kultywować optymizm u dzieci.
Podsumowanie
Optymizm jest niezbędnym elementem szczęścia. Bez optymizmu nie ma nadziei i nie ma motywacji, nie ma działania i zaangażowania. A bez optymizmu nie ma dobrostanu i szczęścia.
Wyuczony optymizm nie jest zakłamywaniem rzeczywistości i życiem w różowych okularach. Nie polega na powtarzaniu sobie pozytywnych zdań, twierdzeń i afirmacji. Nie chodzi o to, żeby sobie wmawiać, że problemów nie ma, a trudne emocje nie istnieją. To po prostu zdrowy sposób patrzenia na świat. Dostrzeganie innego, wcześniej nieznanego wymiaru rzeczywistości. Właściwa interpretacja porażek i niepowodzeń, które nieuchronnie spotykają nas w życiu. Poszerzanie perspektywy. Pozytywna racjonalność myśli i poglądów.
Chcesz się nauczyć optymizmu? Zapraszam serdecznie na Trening “Odkryj moc pozytywnego myślenia – Od pesymizmu do optymizmu w 30 dni”. Szczegóły i dodatkowe informacje znajdziesz pod linkiem
https://pracowniazycia.pl/optymizm
Cześć! Witaj w podróży po własne szczęście
Nazywam się Ewa Chojecka i jestem Trenerką Psychologii Pozytywnej i Chief Happiness Officerem.
Prowadzę szkolenia, warsztaty i programy edukacyjne pomagające podnieść poziom dobrostanu i szczęścia na co dzień, zarówno w życiu jak i w pracy.
Ukończyłam kierunek „Psychologia Pozytywna – Trener umiejętności psychospołecznych” na UW oraz „Happiness Studies Academy ” – program prowadzony przez największy na świecie autorytet w dziedzinie teorii i praktyki szczęścia – Profesora Harvardu Tal Ben-Shahar.
0 komentarzy